Enn og aftur varðandi gjaldmiðla

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Í fjölda ára hefur Krónan verið þrætuepli á Íslandi, sérstaklega út af smæðinni og hve "óstöðug" hún hefur verið. Hún hafi auðveldað spákaupmennsku. Hún hefur þó haft á sér góðar hliðar sem við sáum í Hruninu. Þar sem virði hennar endurspeglaði hagkerfi og púls þess. En neikvæðu hliðarnar voru þær, að hér þurfti að setja á gjaldeyrishöft.

Gjaldeyrishöftin voru reyndar ekki krónunni að kenna, heldur spillingu bankakerfisins og illa stjórnað landi.

Gjaldeyrishöft er staða sem við eigum aldrei að þurfa að lenda í aftur, alveg sama, hve gott það er að geta látið hana sveiflast í takt við hagkerfið. Gleymum ekki að óábyrgir stjórnmálamenn, og Seðlabankinn, geta aukið magn peninga og aukið verðbólgu, við sjáum þetta núna í dag. Svo er það rafræn peningaframleiðsla bankana, en það er önnur saga sem ég fer ekki nánar í hér. Hver er þá framtíð gjaldmiðils Íslands?

Lítum á nokkra gjaldmiðla:

 

EVRA:

Evran (€; EUR) er opinber gjaldmiðill í 19 af 28 aðildarríkjum Evrópusambandsins. Þessi hópur ríkja er þekktur sem evrusvæðið og telur um 343 milljónir borgara frá og með 2019. Evran er næststærsti gjaldmiðillinn á gjaldeyrismarkaði á eftir Bandaríkjadal.

Evrunni er stjórnað af Evrópska seðlabankanum í Frankfurt í samvinnu við seðlabanka aðildarríkja. Evran er önnur mesta notaða varasjóðsmynt heims á eftir Bandaríkjadal, auk þess að næst mest gjaldmiðillinn á gjaldeyrismörkuðum heimsins eftir Bandaríkjadal. Samkvæmt Alþjóðagjaldeyrissjóðnum er 20,48% af gjaldeyrisvarasjóðum heims í Evru og hefur farið hækkandi síðari ár. 59% af gjaldeyrisvarasjóðum er í Bandaríkjadal, en fer minnkandi bæði hjá Evru og Bandaríkjadal.

Evran er draumur Evrópusinna á Íslandi. Og ein af helstu rökum þeirra að ganga í Evrópusambandið er stöðugur gjaldmiðill. Evran hefur reynst ágætlega fyrir ESB ríkin sjálf. Því hún er alþjóðleg mynt, sem auðveldar viðskipti innan Evrópulanda og líka út á við.

En fyrir okkur Íslendinga er hún gagnlaus, sem ætlum að standa fyrir utan Evrópusambandsins.

Helstu gallar hennar, er að hún bakkar ekki Evruþjóðir í efnahagserfiðleikum. Evrópski seðlabankinn gerði það ekki. Við sáum þetta á Grikklandi. Þar píndi seðlabankinn landið í skuldafjötra og afnám efnahagslegt sjálfstæði landsins og í raun sjálfstæðið.

Grikkland er ein brunarúst og varla í dag búið að jafna sig, en Ísland var fljótt að jafna sig eftir hrunið með krónuna.

Þar sem Evan gerði Grikkjum ómögulegt að gjaldfella myntina, eins og við gerðum með krónuna. Ef við hefðum verið með Evruna í Hruninu, þá hefði farið fyrir okkur eins og Grikkjum sem eru í dag....gjaldþrota þjóð og Evrópsk nýlenda ESB.

Vandamál Evrunnar að hún slær í takt við efnahag Þýskalands og norður ESB þjóða.

Suðurhlutinn hefur verið að safna skuldum við norðurhlutann og Ítalir og Spánverjar eiga í miklum erfiðleikum. Suðurþjóðarnir voru áður þekktar fyrir að gjaldfella miðlana sína, en geta það ekki í dag. Misvægið á milli norður og suður er svo mikið, að talað hefur verið að skipta Evrunni í norður og suður Evru.

Nýjasti vandi Evrunar er að hún verður ekki alheims varagjaldeyrismynt.

Út af viðskiptaþvingunum á Rússa, hefur allt verðlag farið á flug og verðbólga í hæstu hæðum í Evrópu.

Engin treystir mynt sem fellur í verði sem varagjaldeyrismynt.

Og traust heimsins á myntinni hrapar vegna þvingana á Rússa með að frysta eignir þeirra og útiloka Rússa frá SWIFT kerfinu. Útilokun ríkja frá SWIFT kerfinu, þýðir að þessar þjóðir (Rússar og fleiri muni ekki nota Evruna sem viðskiptamynt og varaforðamynt). Fleiri ríki BRICS ætla að minnka vægi Evru og nota nýja BRICS mynt í staðinn.

Rússar ætla  sem sagt ekki að nota Evruna í orkuviðskiptum, korn og málma. Þar með hrynur Evran í eftirspurn. Ég sé Evruna minnka í alheimsmynt körfunni (er núna um 20% og fer minnkandi.

Framtíð Íslands liggur ekki í Evrunni. Ísland á að einblína á allan heiminn, ekki örfáar þjóðir í Evrópu og takmarkaðan markað, varðandi viðskipti.

 

DOLLAR - Yuan - Rúbla:

“A fistful of dollars”...

Hefur verið sterkasti gjaldmiðill heimsins og mest notaði sem varasjóður.

Styrkur er hans hefur verið það mikill að hann er notaður sem trygging skulda á milli landa. Þjóðir gefa út skuldir í dollurum sbr. Argentína og fleiri. Því engin treystir gjaldmiðli Argentínu og vita að hann gæti fallið gríðarlega og þar með afföll á skuldum. 59% allra gjaldeyrisvarasjóða þjóða í heiminum er í dollurum, sbr. 20% Evru. Og 40% af öllum skuldum heimsins eru í dollurum. Styrkur dollars, hefur verið þrátt fyrir mikla peningaprentun Bandaríkjastjórnar hingað til, þá hefur ekki skapast verðbólga, vegna gríðarlegrar eftirspurnar eftir dollar alþjóðlega. En núna eru blikur í lofti.

 

MONETIZE DEBTS, er fyrirbærið kallað, þegar USA prentar eins mikið af dollurum og það þarf fyrir skuldum. Dökka hliðin fyrir Bandaríkin sjálf, er þó að USA borgar 1 Trilljarð á ári í vexti. "Björtu" hliðarnar eru að sífellt fleiri dollarar eru að fara í umferð í heiminum.

 

Petrodollar...Áður fyrr þegar dollar var á gullfæti þá var hægt að skipta ígildi dollar fyrir ígildi gulls. Svokallaður GULLFÓTUR. Richard Nixon breytti þessu 1971, vegna þess að Víetnam stríðið olli því að seðlabankinn, prentaði meiri dollara, en til var af gulli. Og fleiri dollarar voru í umferð erlendis en til var í USA.

Og erlendir aðilar fóru krefjast innlausnar. Þetta setti pressu á Nixon að afnema gullfótinn. Þetta átti að verða tímabundið ástand, en varð það ekki. Traust heimsins á dollar hrundi. Það sem varð dollaranum til björgunar er að árið 1974, gerðu Sádar og USA með sér samkomulag að öll olíuviðskipti færu í dollurum. Í staðinn hét USA því að verja Sáda hernaðarlega, bæði innan og utanlands. Þar með varð Petrodollar til og styrkti dollar sem alheimsmynt og varð til núverandi velgengni dollars. Núna er Petrodollar að deyja út af viðskiptaþvingunum á Rússa. Sjá hér að neðan.

 

Hlutur Seðlabanka Bandaríkjanna:

Gallinn við "Fiat currency" er að við verðbólgu, þá rýrnar gjaldmiðillinn. Milton Friedman talaði um að að t.d. 2% verðbólga væri í raun skattur. Frá þvi að Seðlabanki USA varð til 1913, þá hefur US dollar rýrnað um 96%.

 

Seðlabankinn á enga peninga, en býr til peninga með því að gefa út Bonds og Treasury bills, sem svo markaðurinn og bankar kaupa og selja síðan aftur til Seðlabanka með vöxtum. Peningar skipta í raun ekki um hendur heldur birtist á debet hlið bankans.

https://www.youtube.com/watch?v=yz8ymvqUMrU

 

Bankar ,,prenta" einnig peninga með því lána peninga til skuldara, með því að færa til credit og debit stöðu bankans. Peningar búnir til rafrænt innan bankans, án þess að innistæða sé í raun til. Skuldarinn notar síðan rafrænu millifærsluna til að kaupa fasteign með tilvísun á traust að bankinn eigi fyrir fyrir borgunni.

 

Dæmi ... þú átt inneign hjá banka upp á 100 kr. en bankinn er aðeins með 3 krónur. Bankinn lánar síðan 97 kr. til Jón til að kaupa eitthvað. Í innistæðu þinni hjá bankanum eru ennþá 100 kr. en núna á Jón 97 kr rafrænt á sínum bankareikningi. Og þetta er rafræn eign Jóns. Bakkað upp með loforði bankans að borga til baka. Nýju peningar hans Jón eru búnir til sem SKULD....Jón kaupir síðan eitthvað fyrir 97 kr og seljandinn setur síðan 97 í annan banka. Sem síðan lánar öðrum Sigga. Og svo aftur og aftur. Þannig verða til rafrænir peningar án raunverulegrar innistæðu. Þetta kerfi kallast "Fractional Reserve Banking".

 

Í raun er um 97% af peningum í umferð í Bretlandi peningar bara tölur í tölvukerfi bankana. Og aðeins 3% raunveruleg eign. Bankar græða síðan tá og fingri á vöxtum.Bankarnir hafa því í raun búið til fyrstu rafrænu peningana.

 

HRUN DOLLARANS FRAMUNDAN:

Út af viðskiptaþvingunum á Rússa, hefur allt verðlag farið á flug og verðbólga í hæstu hæðum í Bandaríkjunnum.

Engin treystir mynt sem fellur í verði sem varagjaldeyrismynt og stóri vandinn er 33 trilljarða skuld.

Skuld sem eina leiðin til að borga, er að prenta út peninga,

Framboð umfram eftirspurn = VERÐBÓLGA.

Og traust heimsins á myntinni hrapar vegna þvingana á Rússa með að frysta eignir þeirra og útiloka Rússa frá SWIFT kerfinu.

Emdalaus misnotkun Bandaríkjamanna með nota Dollarann í viðskiptaþvingunum.

Hefur rýrt traustið. Enginn veit hver verður næstur? Þjóðir heims eru nú í óðaönn að skipta út dollar.

Kínverjar og Rússar ætla að veikja dollar og minnka vægi hans, með því að nota olíuviðskipti sína á milli í Yuan. Og Rússar reyna að styrkja rúbluna sína með því að kaupa upp allt það gull það sem þeir geta og grafa úr jörðu... gullfótur. En það er aðallega til heimabrúks til að styrkja Rúbluna.

 

Rússar og Kínverjar og jafnvel Indverjar eru að taka dollarann niður.

Nýjasta er að Kínverjar og Saudar ætla að nota eigin gjaldmiðla í olíuviðskiptum, þetta minnkar gjaldeyrisáhættuna á millli landana.

Rússar og Saudar eru 2 og 3 stærstu olíuútflytendur í heimi og Rússar í gasi.

Ríki sem stjórna orkunni, stjórna efnahagskerfum heimsins.

Og Rússland er í sérstöðu. Núna krefjast þeir að óvinveittar þjóðir greiði orkuna í Rúblum.

Sem þýðir að Rúblan á eftir að styrkjast gríðarlega.

Olía, gas, kol, korn og sjaldgæfir málmar.

Allt mun þetta fara fram í Rúblum.

Rússar eru með orkuna, en Kínverjar eru með framleiðsluna og annað stærsta hagkerfi.

Hvað gerist þegar tveir svona stórir risar taka saman og hjóla í dollarann?

HRUN.....Dollarinn verður eins og Breska pundið.

Ekki lengur ráðandi alheimsgjaldmiðill.

Stór en ekki ráðandi.

Ráðandi gjaldmiðlar verða: Evran, Dollarinn, Breska pundið, Svissneski frankinn, Yuan og Rúblan.

Yuan og Dollarinn þó stærstu myntirnar.

BRICS löndin munu vera með viðskipti sín á milli, en sleppa Evru og Dollar.

Breska pundið á eftir að veikjast. Það er búið að stúta London sem alheims viðskiptamiðstöð út af árásum á Rússneska auðjöfra. Það er flótti í erlendum fjárfestum frá Bretlandi.

Ekki hægt að treysta Bretlandi. Bretar eru ekki með orkuna og lítið að framleiða.

Og Svissneski frankinn mun einnig eiga erfiða tíma. Sviss hætti að verða hlutlaust land með því að frysta 200 milljarða dollara eigur Rússa. Svissneskt efnahagslíf mun eiga erfiða tíma framundann. Því hvaða þjóð mun treysta Sviss fyrir varaforða sínum? Ekki einu sinni glæpónarnir munu treysta Sviss til að geyma peninga fyrir þá. Mikil mistök hjá Svisslendum og sú stærsta í sögu landsins.

Ég tók fyrir í öðru bloggi, um áætlanir um nýjan BRICS gjaldmiðil og möguleikar að sú mynt verði sú stærsta í heimi.

 

BITCOIN og crypto currency:

Hvað um framtíðina? Er Bitcoin framtíðin? Fjórða iðnbyltingin í hnotskurn, gervigreind.

Bitcoin er nýr rafrænn gjaldmiðill, Hann er rauninni bara tölvukóði í netskýjum, samansafn af tölvubætum, rafmiðill sem er í raun eigin banki, laus við skatta, þóknanir til banka og laus við brask þeirra og seðlabanka með peninga. Algjörlega frítt.

 

Árið 1998 bjó Bernhard Von NotHaus til eigin gjaldmiðil. Þrátt fyrir að slíkt sé bannað í USA. Hann kallaði gjaldmiðil sinn "Liberty dollar" og var til í gulli, silfri, platínum og kopar. Einnig til sem peningaseðill (pappír) og svo rafrænt. Bandaríkjastjórn handtók hann og dæmdi í 22 ára fangelsi.

 

En þetta útspil varð sem upplifun og fyrirmynd fyrir stofnenda Bitcoin. En það var hakkari í Amsterdam sem kallaði sig Satoshi Nakamoto sem stofnaði Bitcoin. Hann kom fram undir dulnefni. Því ekki vildi hann lenda í sporum Bernhards.

 

Bitcoin er sem sagt stærðfræðilegur tölvukóði, sem er öllum frjálst að nota.

Rafrænn gjaldmiðill og tölvuhugbúnaður, sem notar alheims greiðslukerfi og notar heimsins einkatölvur í gegnum internetið. Bitcoin er geymt í þessu heimsins netkerfi og þar sem það er opið öllum, þá getur engin einstakur aðili hakkað eða spilað með Bitcoin. Enginn getur breytt kóðanum, nema að það sé gert opinberlega. Núna eru hundruðir forritarar að endurbæta og uppfæra hugbúnaðinn, en kóðinn er opinn öllum, og því ekki hægt að svindla á honum.

 

Bitcoin er því Blockchain, og gæti orðið framtíðar efnahagstæki.

Blockchain gæti búið til þjóðfélag án landamæra og er eins valddreift (decentralized) og hægt er.

Gervigreind, opinn gagnagrunnur, aðgengilegur öllum.

Bitcoin sparar okkur milliliði eins og fjármálafyrirtækin.

Bitcoin eign þín kallast "Digital wallet" og er bara kóði.

Þegar Bitcoin er send frá einu Digital wallet til annars Digital wallet, þá er bara verið að breyta aðgengi að database (gagnagrunni) á milli eigenda.

Hver einkatölva er í raun Bitcoin miner, sem geymir Bitcoin kóðann.

Bitcoin leysir af banka og bankamenn. Hjá Bitcoin er engin verðbólga eða offramleiðsla af peningum. Laus við afskipta stjórnmálamanna og seðlabanka.

Notkun kreditkorta getur verið áhættusamt, alltaf verið að hakka inn í kerfi þeirra, eða þú týnir korti þínu. Og kreditkortaþóknanir eru gríðarlega háar. Með því að losna við þessar þóknanir, þá geta fyrirtæki boðið ódýrari vöru til kaupenda með því að bjóða greiðslur í Bitcoin.

 

Í dag eru 2,5 milljarðar manna án bankareiknings. Með Bitcoin þá getur þetta fólk notast við greiðslukerfi Bitcoin, án banka og þurfa aðeins aðgang að farsíma. Þeir geta millifært peninga á milli landa án aðkomu banka og hárra þóknana.

Það skrítna við millifærslur á milli landa, eru að þær geta tekið allt að fjórum dögum. Og þó eru þær í raun rafrænar. Hverju veldur? Bitcoin gerir þetta á sekúndubragði án bankaþóknana.

Helsti galli rafmynta, er hve mikla orku þær taka og orka virðist vera takmörkuð í heiminum í dag.

 

Hvað eru peningar? Þeir eru í raun loft, huglægt mat á gæðum. Sem eru mismunandi eftir því hver þörfin er hverju sinni. Við ákveðum að gefa þeim ákveðin verðmæti og heitið er PENINGAR.

Peningar eru tungumál, sem við miðlum okkar á milli um ákveðin verðmæti. Hús er t.d. Ekki meira virði í evrum eða dollara en við erum tilbúinn að borga fyrir húsið. Þetta er sem sé persónulegt verðgildi.

 

Crypto currency getur haft gildi eins og hver önnur mynt, því verðgildið er huglægt. Ókostur venjulegra mynta er rýrnun þeirra, vegna ríkisstjórna og seðlabanka. Og mikil offramleiðsla/prentun veldur rýrnun gjaldmiðilsins. Milton Friedman kallaði þetta rán á almenningi. Offramleiðsla á peningum veldur VERÐBÓLGU (í raun aukaskattur). Sem aftur rýrir kaupgetu almenningsins og rýrir gjaldmiðilinn. Þannig eru peningar færðir til/teknir frá almenningi. Þetta gerist í öllum gjaldmiðlum heimsins. Í dag er t.d. Dollarinn aðeins 4% virði þess sem hann var fyrir 100 árum. Þetta er helsti ókostur gjaldmiðla miðað við crypto currency.

 

Hvað ef peningar væru aðskildir frá ríki og seðlabönkum?

Enginn stjórnar Bitcoin, ekkert ríki, seðlabanki, ekki einu sinni forritarinn sem bjó til myntina. Við fólkið gefum myntinni verðgildi, með framboð og eftirspurn. Með Bitcoin er engin verðbólga sem rýrir peningana okkar og engin spilling. Þar sem enginn stjórnar myntinni, þá getur enginn fylgst með eyðslu okkar eða notkun okkar.

 

Blockchain sér í raun um bókhald fyrir crypto currency, sem kemur í staðinn fyrir ríki, banka og elítu sem millifæra fyrir okkur fjármuni og taka fé fyrir, sumir segja ræna okkur. Ef við ætlum t.d. Að kaupa, hús, þá þurfum við fjölda milliliða, fasteignasala, banka og fjölda annarra sem taka þóknun.

 

Blockchain sleppir milliliðum, gerir viðskiptin ódýrari og öruggari. Greiðslur framtíðarinnar, með sjálfkeyrandi bílum, skipum og flugvélum fara fram með rafrænum gjaldmiðlum. Machine to machine payments.

 

Þá komum við að svokölluðu....

DAO company...Smart contracts...gervigreind. Fyrirtæki án eiganda.

Framtíðin gæti verið að enginn ætti gæðin, tökum dæmi... leigubíll. Leigubíllinn veitti hverjum sem er þjónustu, sem borgaði í bitcoin. Á nætur myndi leigubíllinn hlaða sig rafmagni og fá viðhald. Með innkomunni, þá myndi leigubíllinn kaupa fleiri leigubíla og endaði í raun í leigubílaflota. Enginn ætti bílana í raun, heldur væri þetta bara tölvukóði í netheimum.

 

Án milliliði, þá býður gervigreindin Blockchain, alla þjónustu ódýrari og skilvirkari.

Í raun gæti gervigreindin rekið heilt þjóðfélag, og gert þar á meðal gert stjórnmálamenn óþarfa.

Gert fulltrúalýðræðið óþarft, með svokölluðu “distributed democracy”.

 

Markmiðið er að enda skrifræði og spillingu stjórnmálamanna og nota gervigreind til að stjórna. Framtíðin gæti litið svona, þú ætlaðir að kaupa bújörð, en gætir ekki fengið bankalán, eða fengið fjárfestir. Kæmist ekki á hlutabréfamarkað. Og þú byggir t.d. í Rússlandi, og vildir stofna kúabú. Þú gætir t.d búið til crypto currency, svokallaða MILKCOIN...til að fjármagna kaupin, þú auglýstir myntina á eigin vefsíðu með, ICO ... Initial Coin Offering.

Þá kemur spurningin, af hverju ættir þú að kaupa slíkan gjaldmiðil?

 

En þú ert í raun að kaupa hlutabréf, án þess að fara í gegnum hefðbundin hlutabréfamarkað, crowd funding eða Angel Investor. Og þetta er því frábært tækifæri fyrir “startup/frumkvöðlafyrirtæki”. ICO sem hefur ekkert regluverk á bakvið sig, sem er draumur svindlara, sem vilja nýta sér þessa leið fólk til fjármögnunar og svindla á þeim. Það er því ljóst að það þarf eitthvað regluverk. Þar kemur Sviss til sögunnar með TOKEN, en TOKEN er eitthvað sem er hægt að nota og skipta í Blockchain, TOKEN varð til með næstfrægasta crypto currency, Ethereum.

 

Til að koma í veg fyrir svindl með ICO, þá ætlar Sviss að taka að sér að búa til regluverk með ICO. Ethereum (sem er crypto currency) er með höfuðstöðvar í Zug kantónu í Sviss. Kantónan leyfir crypto currency og ICO fyrirtæki fái að starfa óáreitt, en með ICO regulations. Sem sagt hver sem vill stofna ICO, þarf að gera undir Svissnesku fyrirtæki, og þurfa að skrásetja og gefa upp áþreifanlegt heimilisfang.

En þetta er allt saman í þróun, en lítur gríðarleg vel út fyrir Zug kantónu, sem græðir tá á fingri.

GALLAR RAFMYNTA:

Það er gríðarlega orkufrekt að halda úti rafmynt og spurningin hvort það sé þess virði? Og svo er það hin hliðin. Til að rafmynt gangi upp, þá verður hún að vera bökkuð upp með raunverðmætum. BRICS myntin verður bökkuð upp, ef ég skil þetta rétt með gulli, eða öðru málmum og meðaltali af gengi BRICS landana.

Án bökkunar raunverðmæta, þá er rafmynt bara loft eða bóla sem springur.

Þetta þarf að leysa, eigi rafmynt að vera raunhæfur kostur.

 

Hver er þá niðurstaða mín með framtíðargjaldmiðil Íslands?

Krónan ásamt rafmyntum gætu verið notaðar saman, sérstaklega þegar Fjórða iðnbyltingin er komin lengra áfram. Vel gæti verið að Ísland verði með eigin seðlabanka rafmynt?

Þetta gæti verið skrefið frá því að Bitcoin sé "storage" mynt, yfir í alvöru viðskiptamynt, en það þarf að leysa vandamál rafmynta fyrst (sjá hér að ofan um galla rafmynta).

Fjórða iðnbyltingin með gervigreind er nútíðin og framtíðin og miklar breytingar framundan.

BRICS ætlar til dæmi að nota, gull, heimagjaldmiðla og sameiginleg rafmynt í viðskiptum sín á milli.

Eitt er víst að Íslenska krónan er búin að þjóna sínu hlutverki og mun gera í bráð.

Krónan er búin að sanna sig hvað eftir annað og síðast í alvöru í Hruninu 2008.

Krónan okkar